پیوند رحم چیست و چگونه انجام می گردد؟

به گزارش بانیما، پیوند رحم نوعی از پیوند است که اجازه می دهد زنانی که بدون رحم متولد شده، رحمشان آسیب دیده یا به دلیل سرطان و دیگر بیماری ها رحم آن ها خارج شده است باردار شده و مادر شدن را تجربه کنند.

با پیشرفت علم پزشکی در دنیا دیگر آرزوی مادر شدن یک آرزوی دست نیافتنی نیست. روش های بسیاری برای تشخیص و درمان نازایی در زنان وجود دارد. حتی در زنانی که به طور مادرزادی بدون رحم به دنیا می آیند هم این امکان وجود دارد که بتوانند نوزاد خود را در آغوش بگیرند. پیوند رحم روشی است که برای این افراد استفاده می گردد. در این مقاله به آنالیز این موضوع پرداخته ایم.

آیا پیوند رحم امکان پذیر است؟

در سال های اخیر کوشش های بسیاری برای پیوند رحم در میان زنانی که بطور مادرزاد از این عضو محروم بوده یا در اثر بیماری مجبور به حذف آن شده اند، اجرا شده است. برای کاندید شدن در فرآیند پیوند رحم، زنان باید در سن تولد فرزند (در دهه 30 سالگی شان) بوده و دارای رحم نباشند. این پیوند طوری طراحی شده که موقت باشد و ایده مطرح این است که زنان باردار خواهند شد، یک یا دو فرزند خواهند داشت و سپس رحم از بدن آن ها برداشته می گردد.

دلیل این موضوع آن است که پس از جراحی، زنان مجبورند داروهای عدم پس زنی مصرف نمایند که سیستم ایمنی را سرکوب نموده و آن ها را در مقابل بیماری ها و عفونت ها آسیب پذیرتر می نماید. اولین پیوند رحم دنیا در سال 2000 روی یک زن 26 ساله از عربستان سعودی انجام شد، اگرچه این کوشش پیروزیت آمیز نبود اما محرکی برای انجام تحقیقات وسیع در سراسر دنیا شد.

مطالب مرتبط:علت خونریزی رحم چیست؟نخستین تولد از رحم پیوندی در ماه سپتامبر سال 2014 در یک زن 36 ساله رخ داد که بدون رحم متولد شده بود. 9 زن در سوئد پیوند رحم از دهنده زنده دریافت نموده اند. پنج نفر از این اهدانمایندگان مادران گیرنده های پیوند بودند، به عبارت دیگر در صورت پیروزیت این زنان در بارداری نوزاد در واقع از رحم مادربزرگش متولد شده است. هیچ محدودیت سنی برای اهدانمایندگان وجود ندارد و آن ها باید فقط دارای رحم سالمی باشند.

زنانی که این رحم را از بدو تولد نداشتند، اولین عادت ماهانه را تجربه می نمایند. افزون بر این، تمامی زنان نوسانات هورمونی را تجربه می نمایند که زمان چرخه های عادت ماهیانه را تنظیم می نماید.

پزشکان بر این باورند، بسیاری از پیوندهای اعضای بدن، در صورتی که ارگان در بدن میزبان کارآمد باشد، پیروز خواهد بود اما در پیوند رحم، پیروزیت پیچیده تر است و نه تنها رحم باید در بدن میزبان کار کند، بلکه زن باید توسط آن کودک سالمی را نیز به دنیا بیاورد.

پیوند رحم چگونه انجام می گردد؟

در ابتدا باید یک رحم به همراه رگ و عروق آن از یک اهدانماینده زنده و یا یک فرد فوت شده جدا گردد. سپس ارگان جدا شده باید به سرعت به فرد دریافت نماینده منتقل گردد و عملکرد صحیح داشته باشد و در نهایت عملکرد صحیح رحم باید منجر به قاعدگی در فرد گردد.

فرزند حاصل از این فرایند باید به وسیله سزارین به دنیا بیاید تا اولا به عضو پیوندی استرس وارد نگردد و ثانیا فرد به دلیل عدم پیوند سیستم عصب به رحم نمی تواند عضلات خود را منقبض کند. پس از پیوند و در زمان بارداری نیز فرد گیرنده باید داروهایی برای پس نزدن عضو پیوندی مصرف کند که ممکن است عوارض جانبی برای فرد به همراه داشته باشد.

پس از آن او باید یک سال به انتظار بماند تا در صورتیکه فرد عوارض و مشکل حادی نداشته باشد به وسیله لقاح آزمایشگاهی باردار گردد. در این شیوه یک تخمک در لوله آزمایشگاهی بارور می گردد و بعد درون رحم کاشته گردد. زن با رحم پیوندی نمی تواند به طور طبیعی باردار گردد، زیرا تخمدان ها به رحم پیوندی متصل نیستند. مادر خواهد توانست رحم را برای یک تا دو بارداری نگه دارد و بعد لازم خواهد بود که پزشکان این رحم را خارج نمایند تا زن بتوانند مصرف داروهای ضد رد پیوند را متوقف کند.

مسائل و خطرات این عمل جراحی چیست؟

هر نوزاد این زن باید به وسیله عمل سزارین متولد گردد، چراکه رحم پیوندی احتمالا بیش از حد شنماینده است که بتواند زایمان طبیعی را تحمل کند.

داروهای ضد رد پیوند که مادر مجبور است دریافت کند، علاوه بر خطرات معمول عفونت، ممکن است به جنین در حال رشد آسیب برساند.

نوزادانی که از این طریق به دنیا می آیند معمولا کوچکتر از حد میانگین خود هستند.

در این شرایط مادر در معرض فشار خون بالا است.

جراحی پیوند رحم یکی از جراحی های پیچیده است و از آنجاییکه سازمان های بیمه تمایلی برای پرداخت پیوندهای رحم ندارند هزینه بالایی دارد.

آیا امکان بارور کردن مردان به این شیوه وجود دارد؟

پیوند رحم این پرسش را مطرح می نماید که آیا از لحاظ پزشکی می توان رحم را به مردان پیوند زد و آنان را باردار کرد. گرچه از لحاظ فنی این کار امکان پذیر است، ضروری است بازسازی جراحی کل لگن مرد انجام گردد و پس از آن احتیاج به مصرف مجموعه پیچیده ای از هورمون ها خواهد بود تا بدن مرد برای بارداری آماده گردد.

جنبه اخلاقی این قضیه چه می گوید؟

نخستین مسئله این موضوع است که آیا اهدانماینده زنده یا مرده باشد. اگر اهدانماینده مرده باشد، ممکن است قبلاً رضایت آگاهانه او برای اهدای عضوش پس از مرگ گرفته نشده باشد. اگر اهدانماینده زنده باشد و با گیرنده خویشاوندی داشته باشد، ممکن است برای اهدای عضو به خاطر تعهد خانوادگی تحت فشار قرار گیرد.

مسئله اخلاقی دیگر این است که پیوند رحم یک جراحی انتخابی است و مانند پیوند کبد یا کلیه عملی حیات بخش نیست.

حتما بخوانید: حکم شرعی تلقیح مصنوعی و استفاده از رحم اجاره ای چیست؟

پزشکان در فرایند این پیوند دو جراحی روی گیرنده و یک جراحی روی دهنده زنده انجام می دهند و هدف فقط تجربه بارداری است. آیا این تجربه آن قدر اهمیت دارد که خطرات این اعمال را پذیرفت.

البته راه های دیگری برای بچه دار شدن وجود دارد، برای مثال فرزند قبول کردن یا استفاده از مادر جایگزین. اما برای بعضی از زنان به دلایل مذهبی یا فرهنگی چنین کاری ممکن نیست. برای مثال بعضی از مذاهب اجازه استفاده از مادر جانشین را نمی دهند.

گروه سلامت خبرنگاران