افتادگی رحم، علت ها و درمان - بانیما

ضعف یا شل شدن عضله ممکن است باعث شود رحم از جای خود افت کند یا طی مراحل مختلف کاملا از بدن تان خارج شود:

• درجه اول:

  دهانه رحم به داخل واژن می افتد.

• درجه دوم:

  دهانه رحم تا حدی می افتد که وارد دهانه واژن می شود.

• درجه سوم:

  دهانه رحم از واژن خارج می شود. درجه چهارم: تمام رحم از واژن خارج می شود. این عارضه پروسیدنشیا نام دارد و نتیجه تضعیف تمام عضلاتی است که از رحم حمایت می کنند.

معمولا عوارض دیگری نیز با افتادگی رحم مرتبط هستند که سبب ضعف عضلاتی می شوند که رحم را سر جای خود نگه می دارند:

سیستوسل یا افتادگی مثانه:

افتادگی مثانه یا سیستوسل زمانی رخ می دهد که لیگامان بالا نگهدارنده مثانه و عضله بین واژن و مثانه ضعیف شده و یا تحت کشش قرار گیرد و در نتیجه باعث پایین آمدن مثانه و ایجاد فشار بر روی واژن می شود. علائم سیستوسل شامل تکرر ادرار، نیاز فوری به ادرار کردن، بی اختکمک ادرار و احساس پُر بودن و سنگینی می شود.

آنتروسل:

بیماری آنتروسل، همان بیرون زدگی روده کوچک به داخل واژن می باشد. این بیماری زمانی روی می دهد که روده کوچک به بخش پایین حفره لگن پایین بیفتد و در بخش بالای واژن بیرون زدگی را به دنبال داشته باشد. زایمان، افزایش سن و سایر فرایند ها در ایجاد فشار در کف لگن دخالت دارند و سبب تضعیف ماهیچه ها و رباط هایی می شوند که ارگان های کف لگن را پشتیبانی می کند.

در موارد خفیف، بیماری آنتروسل علائمی را به دنبال ندارد. اما اگر آنتروسل قابل توجه باشد در آن صورت فرد علائم زیر را تجربه خواهد کرد:

• احساس فشار در لگن به نحوی که با دراز کشیدن این احساس تخفیف یابد
• احساس پر بودن، فشار یا درد در لگن
• کمردردی که با دراز کشیدن بهبود یابد
• بافت بیرون زده و نرم در واژن
• ناراحتی در واژن و یا نزدیکی دردناک

اغلب خانم هایی که علائم بیماری آنتروسل را تجربه می کنند، دچار بیرون زدگی سایر ارگان های لگن مانند مثانه، رحم یا رکتوم می شوند.

رکتوسل:

بیماری رکتوسل ورم کردن دیواره جلویی رکتوم به دیواری پشت واژن است. این بیماری معمولا به خاطر نازک شدن سپتوم رکتوواژینال (بافت بین رکتوم و واژن) و ضعیف شدن عضلات کف لگن رخ می دهد. این عارضه بسیار شایع است و بیشتر زنان هیچ علائمی ندارند. البته اندام های لگنی دیگر هم می توانند به واژن ورم کنند مثل مثانه (سیستوسل) و روده کوچک (انتروسل) که همگی منجر به علائمی مشابه می شوند.

رکتوسل ها کوچک معمولا علائمی ندارند و فقط طی معاینه جسمی روتین یافت می شوند، اما زمانی که بزرگ باشد بصورت ورم به درون واژن حس می شود. دیگر علائم رکتومی می تواند شامل اجابت مشکل و سخت، نیاز به فشار دادن واژن و یا فضای بین رکتوم و واژن طی اجابت، فشار آوردن طی اجابت، یبوست، تمایل به چند اجابت در روز و درد رکتوم باشد.

هراز گاهی مدفوع در ورم کردگی رکتوم گیر می کند و به همین خاطر عمل اجابت سخت می شود. علائم واژنی شامل مقاربت جنسی دردناک، خونریزی واژن و احساس پُری در واژن می شود.

دلایل افتادگی رحم

موارد زیر می توانند سبب افتادگی رحم شوند:

• بارداری، زایمان چه با شرایط نرمال و چه با شرایط سخت و از طریق واژن
• ضعف در عضلات لگن ناشی از افزایش سن
• ضعف و از دست دادن بافت و قدرت عضله بعد از یائسگی و افت تولید استروژن
• عوارضی که منجر به افزایش فشار در شکم می شوند مانند سرفه های مزمن (در برونشیت و آسم)، فشار (به دلیل یبوست)، تومور های لگنی (نادر) و یا تجمع مایعات در شکم
• داشتن اضافه وزن یا چاق بودن با فشار اضافی که به عضلات لگن وارد می کند
• عمل جراحی در نواحی لگن که منجر به از دست دادن حمایت خارجی از رحم می شود
• سیگار کشیدن

علائم افتادگی رحم

علائم افتادگی رحم شامل موارد زیر می شود:

• احساس پُری یا فشار در لگن (ممکن است این احساس را مانند نشستن روی یک توپ کوچک بیان کنید)
• درد پایین کمر
• احساس اینکه چیزی از واژن تان بیرون می آید
• مقاربت دردناک
• مشکل در ادرار یا مدفوع کردن
• با ناراحتی راه رفتن

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد

در صورت مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• احساس می کنید دهانه رحم تان نزدیک به کانال دهانه واژن تان است یا احساس فشار در واژن تان می کنید و حس می کنید چیزی در حال بیرون آمدن از واژن تان است.
• دچار احساس ناراحتی مداوم ناشی از نشت ادرار یا نیاز به اجابت مزاج هستید.
• مدام کمر درد دارید و به سختی راه می روید، ادرار و مدفوع می کنید.

در صورت داشتن علائم زیر هر چه سریع تر خودتان را به پزشک برسانید:

• انسداد ادرار و مدفوع
• بیرون افتادن رحم از واژن

تست های تشخیصی لازم برای افتادگی رحم

پزشک شما می تواند با بررسی سوابق پزشکی و معاینه بالینی لگن، افتادگی رحم تان را تشخیص بدهد.

• شاید لازم باشد پزشک شما را در شرایط ایستاده و دراز کشیده معاینه کرده و از شما بخواهد سرفه کنید یا فشار بیاورید.
• عوارض خاصی مانند انسداد میزنای به دلیل افتادگی کامل رحم ممکن است نیاز به رادیوگرافی IVP یا سونرگرافی کلیوی داشته باشد. ماده رنگی به وریدتان تزریق شده و یک سری عکس با اشعه X گرفته می شود تا شرایط از طریق مثانه تان بررسی شود.
• برای تشخیص سایر مسائل رحم ممکن است به اولتراسوند نیاز باشد. در این تست تشخیصی، ابزاری وارد شکم یا واژن تان می شود تا تصاویری با امواج صوتی گرفته شود.

درمان افتادگی رحم

درمان افتادگی رحم بستگی به میزان ضعف عضلات و ساختار های حمایت کننده از رحم تان دارد.

خود مراقبتی در خانه

شما می توانید با انجام ورزش کگل، عضلات کف لگن تان را تقویت کنید. این تمرین با منقبض کردن عضلات لگن انجام می شود؛ یعنی چیزی شبیه اینکه سعی دارید جریان ادرارتان را متوقف کنید. این تمرین، دیافراگم لگن را تقویت کرده و به حمایت از رحم کمک می کند.

دارو درمانی

کرم یا شیاف استروژن یا حلقه وارد واژن می شود تا به بازیابی قدرت و بقای بافت های واژن کمک کند. اما استروژن برای برخی از زنانی که در سنین بعد از یائسگی هستند قابل استفاده است.

عمل جراحی

بسته به سن تان و اینکه آیا قصد باردار شدن در آینده دارید یا نه، می توان با عمل جراحی رحم را ترمیم کرده یا آن را خارج کرد. در موارد شدید، رحم با عمل هیسترکتومی برداشته می شود. طی عمل، جراح می تواند افتادگی دیواره واژن، میزنای، مثانه یا رکتوم را نیز اصلاح کند. عمل جراحی ممکن است با یک جراحی شکم باز، از طریق واژن یا از طریق برش های کوچک در شکم یا واژن با ابزار های بخصوصی انجام شود.

سایر درمان ها برای افتادگی رحم

اگر تمایل به عمل جراحی ندارید یا کاندید مناسبی برای عمل نیستید، ممکن است تصمیم بگیرید از یک وسیله ای به نام پساری استفاده کنید. پساری یک حلقه کوچک است که از وینیل ساخته شده است و موارد استفاده پزشکی دارد و برای بهبود فتق های واژن و افتادگی رحم و... کاربرد دارد. این دستگاه انواع مختلفی دارد. برخی از پساری های به گونه ای طراحی شده است که فرد خودش بتواند آن را قرار دهد. اما بهتر است پساری توسط متخصص زنان قرار داده شود. پساری درون واژن قرار می گیرد و از دیواره های واژن محافظت می کند، مثانه را بالا می برد و باعث می شود که بی اختکمک ادرار کمتر رخ دهد و باعث بهبود موقتی علایم بیماری می شود.

عوارض احتمالی استفاده از پساری شامل موارد زیر می شود:

• زخم های باز در دیواره واژن
• خونریزی
• قرار دریافت در محل نامناسب و فشار آوردن به دیواره واژن
• فشار به دیواره مقعد و جلوگیری از دفع صحیح غذا

پیشگیری از افتادگی واژن

• وزن تان را کم کنید.
• با در پیش دریافت رژیم غذایی پُرفیبر از ابتلا به یبوست پیشگیری کنید.
• ورزش کگل را انجام دهید تا عضلات لگن تان تقویت شوند.
• از بلند کردن اجسام سنگین و فشار زیاد خودداری کنید.

آیا افتادگی رحم در دختران هم می تواند روی دهد؟

از آن جایی که دختران و زنان جوان عضلات لگن قوی دارند و همچنین تعادل استروژن در بدن آن ها متناسب است، احتمال افتادگی رحم در آن ها بسیار نادر است. تنها در صورت وزنه برداری سنگین، وجود توده های لگنی که به رحم فشار وارد کنند یا در صورت حادثه و وارد شدن فشار شدید به شکم امکان افتادگی رحم وجود دارد.

درمان افتادگی رحم در دختران

از آنجایی که معمولا افتادگی رحم در دختران شدید نیست می توان از روش های غیر جراحی همانند موارد زیر برای درمان افتادگی رحم تحت نظر پزشک استفاده کرد:

• کاهش وزن
• تمرینات عضلات کف لگن (تمرینات کگل)
• پساری های واژینال که درون واژن برای بالا کشیدن افتادگی رحم کار گذاشته می شوند.

در صورتی که آسیب وارده شدید بوده و نتوان با روش های بالا افتادگی رحم را جبران کرد و از آنجایی که دختران و زنان جوان هنوز در سنین باروری قرار دارند، بهترین گزینه، جراحی ترمیم رحم است که رحم به سر جای اصلی خود بازگردانده می شوند و عضلات کف لگن آسیب دیده به هم متصل می شوند.

آیا افتادگی رحم باعث نازایی می شود؟

افتادگی رحم در خانم هایی که زایمان نکرده اند هم گاهی دیده می شود. این عارضه در افرادی که جثه ای فوق العاده لاغر یا چاق داشته و عضلات قوی ندارند ایجاد می شود.

افتادگی رحم باعث نازایی نمی شود؛ اما حتما باید درمان صورت بگیرد و سپس اقدام به بارداری انجام شود. زیرا بارداری باعث افزایش شدت افتادگی رحم می شود و این نکته هم مهم است که فرد دچار چه درجه ای از افتادگی رحم از خفیف تا شدید است.

منبع: webmd

منبع: برترین ها