معرفی روناس و خواص درمانی آن - بانیما

نویسنده: صمصام صانعی

روناس انواع مختلفی دارد از جمله روناس هندی، روناس کوهی و روناس معمولی و رنگرزی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به نوع روناس معمولی و رنگرزی اشاره شده است.

نام علمی:

Rubia tinctorium L.، نام فرانسه Garance و نام انگلیسی آن Madder می باشد. نام های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، رودَک، روناس، عروق الصباغین، فوةالصبغ و فُوَّه نامیده شده است. صفرابر و ادرارآور، تحلیل برنده ورم و احتقان کلیه و شیرافزا، برطرف نماینده یبوست های سخت و کاهنده اوره خون، خارج نماینده سنگ کلیه از نوع فسفات و تسریع در جوش خوردن استخوان های شکسته، قاعده آور و مفید برای درمان آلبومینوری، قبض نماینده و اشتهاآور، تقویت نماینده معده و آرام بخش می باشد.

تیره گیاه:

روناس Rubiaceae

نوع گیاه:

بوته

مشخصات ظاهری:

گیاهی است علفی و چند ساله به ارتفاع حدود 150 سانتی متر گاهی موارد بیشتر با ساقه های چهارگوش و پوشیده از خارهای ریز و قلاب مانند که به وسیله همین خارها از درختان مجاور خود بالا می رود. برگ های آن بیضوی، دراز، نوک تیز و مجتمع به تعداد 6 تایی در طول ساقه دیده می شوند. در محور و قسمت انتهایی ساقه ها، گل دهنده، گل های آن کوچک، زرد رنگ و مجتمع به صورت چترهای متعدد می باشند. میوه اش به صورت سته، گوشتدار، به رنگ قرمز تیره و دارای غشای ضخیمی است. ریشه روناس به رنگ سرخ تیره، دراز، استوانه ای به حجم یک مداد، رنگ داخل آن سرخ روشن و طعم آن تلخ و گس است. از ریشه های 3 ساله و بالاتر یک نوع ماده رنگی قرمز به نام آلیزارین گرفته می گردد که در رنگرزی به کار می رود.

بیشتر بخوانید: روناس ، لوله بازکن بدن

طبیعت ریشه:

طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی:

در اغلب نواحی آسیا و اروپا انتشار دارد. در ایران هم به صورت خودرو در برخی از نواحی استان های شمالی، اصفهان، یزد، تهران و خراسان می روید.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در ریشه:

گلوکوزیدی به نام اسید روبه ریتریک، آلیزارین، پورپورین، روبیادین، گلوکز، مواد پکتیک، مواد رزینی، مواد چرب، قند، اسانس و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورد استفاده:

ریشه

نحوه مصرف:

به طور معمول نیم کوب شده و گرد ریشه را به صورت دم نموده یا جوشانده استفاده می نمایند.

خواص درمانی:

صفرابر و ادرارآور، تحلیل برنده ورم و احتقان کلیه و شیرافزا، برطرف نماینده یبوست های سخت و کاهنده اوره خون، خارج نماینده سنگ کلیه از نوع فسفات و تسریع در جوش خوردن استخوان های شکسته، قاعده آور و مفید برای درمان آلبومینوری، قبض نماینده و اشتهاآور، تقویت نماینده معده و آرام بخش می باشد. ضمناً برای ناراحتی های کلیوی و مثانه، راشیتیسم، گرفتگی ها در بدن و درد سیاتیک هم مفید است. در استعمال خارجی ریختن جوشانده روناس در وان حمام و اضافه کردن مقداری آب ولرم به آن برای برطرف برخی از بیماری های پوستی مؤثر می باشد.

منبع مقاله :

صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

منبع: راسخون