خبرنگاران آنچه از خط لوله گوره به جاسک عاید هرمزگان می گردد - بانیما

تیرماه سال جاری طرح ملی و راهبردی خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و خاتمهه صادراتی در منطقه مکران به منظور انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام به خاتمهه جاسک و احداث مخازن ذخیره سازی برای 10میلیون بشکه نفت خام اجرایی توسط رییس جمهوری کلید خورد که مجریان این طرح آن را باعث توسعه سواحل مکران و صادرات نفت خام به وسیله لوله گذاری و ایجاد خاتمهه دوم صادرات نفت در جاسک می دانند.

از سویی با اجرای طرح های بزرگ در منطقه مکران پیش بینی مسوولان برای جمعیت 6میلیونی بوده که علاوه بربکارگیری در واحدهای صنعتی، مشاغل پایین دست و جنبی هم می تواند زیر پوشش قرار دهد، لذا انتظار می رود درسال جهش فراوری، یک جهش اشتغال در شرق کشور بوجود آورد.

اجرای این طرح بزرگ با هدف رونق فراوری داخلی با نگاه خودکفایی به صنعت ملی درحالی به پیش می رود وپیشرفت های خوبی داشته که قرار است در شرایط سخت تحریم همه جانبه آمریکا، این طرح باوسایل و تجهیزات ایرانی و توسط مهندسان وکارگران وکارفرمایان ایرانی درسال جاری به بهره برداری برسد.

سواحل مکران، دروازه ورود ایران به اقیانوس هند و تجارت جهانی است و این موقعیت ژئوپلیتیکی، یک مزیت مالی برای جمهوری اسلامی است که با اهتمام دولتمردان با تکیه بر نظرات کارشناسان و صاحب نظران حوزه های جغرافیای سیاسی و امنیتی، توسعه ساحلی، حقوق، اقتصاد و محیط زیست دریا می توان نقش محوری ایران را در خلیج فارس، دریای عمان و اقیانوس هند بازیابی و منافع ملی و امنیت پایدار مالی را برای کشور و به ویژه مردم این منطقه به ارمغان آورد.

انتقال جمعیت به شرق استان هرمزگان و فرصت اشتغال

برای اجرای این طرح راهبردی در راستای کاهش محصولات استراتژیک در حوزه های صنعتی، لوله های 12 متری به هم جوش داده می شوند تا یک خط لوله هزار کیلومتری را تشکیل دهند خطی که از منطقه گوره در استان بوشهر شروع و به بندرجاسک در سواحل دریای عمان بعد از تنگه هرمز می رسد و از این مکان ایران نفت خود را برای نخستین بار از آبهای آزاد به دریای عمان صادر کند.

مسوولان هرمزگان از اجرای طرح خط لوله گوره جاسک نیز به عنوان یک فرصت برای انتقال جمعیت به شرق استان وایجاد اشتغال می دانند و براین باورند ضمن استفاده از نیروی انسانی و تجهیزات، هرچه زودتر اجرایی گردد چرا که منفعت های فراوانی درپی دارد.

استاندار هرمزگان در این رابطه اظهارداشت: اجرای خط گوره به جاسک در شرایط تحریم یک طرح راهبردی جسورانه است که می تواند زمینه ساز ایجاد اشتغال پایدار و افزایش سطح امنیت اجتماعی و رفاه خانوار در این منطقه و استان های همجوار گردد.

فریدون همتی در گفت وگو با خبرنگاران اضافه نمود: با اجرای طرح های شرکت ملی نفت ایران در منطقه جاسک و سواحل مکران، طرح ها و پروژه های بسیاری دیگری قابلیت اجرا پیدا خواهد نمود که از میان آنها می توان به برنامه ریزی برای ایجاد منطقه ویژه مالی انرژی جاسک و تبدیل آن به قطب جدید انرژی در منطقه غرب آسیا اشاره نمود.

وی ادامه داد: اجرای طرح انتقال گاز طبیعی به وسیله خط لوله به عمان، ساخت مخازن ذخیره سازی نفت خام و گاز، احداث 2 پالایشگاه و سه مجتمع پتروشیمی از سوی سرمایه گذاران بخش خصوصی، نیروگاه برق، احداث فرودگاه بین المللی جاسک، توسعه حمل و نقل جاده ای و ریلی در امتداد ساحل بندرعباس، جاسک و چابهار، ایجاد شهرک صنعتی ایران و چین و ایجاد منطقه آزاد جاسک از دیگر مزیت های این طرح جسورانه و راهبردی است.

به گفته استاندار هرمزگان، صنایع فولاد، آلومینیوم، منیزیم، نیروگاهی و کشتی سازی از دیگر صنایع مهم پیش بینی شده برای مناطق ویژه مالی و صنعتی جاسک در استان هرمزگان است که می تواند در کنار گسترش صنعت توریسم و افزایش ظرفیت های شیلاتی، کشاورزی و دامداری با ایجاد اشتغال پایدار منجر گردد.

همتی اضافه نمود: طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک با ایجاد فرصت های جدید شغلی در استان هرمزگان و استان های همجوار آن شامل کرمان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و فارس، بازار کار مناسبی را برای صنایع مختلف نظیر فولاد، پمپ سازی، لوله سازی، پیمانکاران نفت و گاز و دیگر سازندگان تجهیزات داخلی فراهم می نماید.

طرح گوره به جاسک فرصت تحول و رونق فراوری

وی اجرای این طرح را یک فرصت برای تحول در رونق فراوری دانست و ادامه داد: مخازن خاتمهی صادراتی در بندر جاسک نقطه خاتمهی این خط هزار کیلومتری است؛ جایی که تاسیسات دریایی برای بارگیری نفت در نفتکش ها در آن مستقر است و در این مکان قرار است با 30میلیون تومان در زمینی به مساحت 460 هکتار که قطر هریک از این مخازن 80متر و ارتفاع 19.5 متر ظرفیت ذخیره سازی نفت ایجاد گردد.

استاندار هرمزگان بیان داشت: طرح انتقال نفت گوره به جاسک تا خاتمه سال جاری به بهره برداری می رسد و در مرحله توسعه ای آن قرار است در کنار چندین پالایشگاه و پتروپالایش تاسیس گردد تا کشور علاوه بر صادرات نفت خام بتواند فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی خود را به جهان صادر کند.

همتی عنوان نمود: به رغم بیماری کرونا و لزوم رعایت اما پروتکل های بهداشتی، در چندماه گذشته پیشرفت کار نشان می دهد نه تنها کار متوقف نشده بلکه با کوشش و جدیت طرح درحال احداث است.

وی در عین حال ابرازداشت: با توجه به شرایط آب و هوایی و نزدیک شدن به فصل بارندگی، توصیه ما این است که دست اندارکاران و به ویژه پیمانکاران سخت کوش این طرح تمام کوشش خود را به کاربگیرند تا کار را با سرعتی پیش برود که براساس برنامه زمان بندی و تا خاتمه سال جاری طرح به طور کامل به بهره برداری برسد.

کاهش ریسک و تضمین استمرار صادرات نفت خام

در اجرای این مهم اما اعتقاد بعضی از صاحب نظران در حوزه های حقوق مالی و جغرافیای سیاسی استان هرمزگان براین است که؛ توسعه سواحل مکران به عنوان یک بحث راهبردی به منظور ایجاد تعادل در سازمان فضایی توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته است؛ این راهبرد ملی اهداف متنوعی در حوزه امنیت ملی و دفاعی، انرژی، صنعت، توسعه متعادل و محرومیت زدایی را به همراه دارد، لذا تدوین یک نظام هماهنگ و یکپارچه توسعه که بتواند با برطرف تعارض ها، منافع همگان را تامین کند باید جزو اولویت های اصلی در توسعه سواحل مکران قرار بگیرید.

عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان نیز گفت: خط لوله گوره به جاسک در منطقه مکران، یک طرح راهبردی و استراتژیک است که هدف از آن کاهش وابستگی ایران به تنگه هرمز، کاهش ریسک و تضمین استمرار صادرات نفت خام، افزایش خاتمهه های صادرات نفت و تمرکززدایی و جلوگیری از تجمع و قطبی شدن خاتمهه های نفتی در یک منطقه است.

مهدی میرزاده در گفت وگو با خبرنگاران معتقد است: اما تحولات سال های اخیر در عرصه روابط بین الملل در منطقه خاورمیانه، تشدید رقابت های ژئوپلیتیکی و احتمال استفاده خلیج فارس به عنوان یک کارت و برگ برنده در زمان بروز بحران ها و مناقشات نظامی سبب شد اهمیت وجود خاتمهه های نفتی متعدد در کشور بیش از بیش احساس گردد.

به گفته وی، در سال های اخیر بارها بحث محدودیت رفت وآمد و بستن تنگه هرمز توسط ایران به عنوان یک اهرم فشار در مناسبات بین المللی در برابر زیاده خواهی های غرب و متحدان منطقه ای آن مطرح شد و چنین رخدادی بدون داشتن راستا و خاتمهه های جایگزین میسر نیست.

استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلتیک دانشگاه هرمزگان ادامه داد: از منظر راهبردی و پدافند غیرعامل دیر یا زود چنین رخدادی باید اتفاق می افتاد، لذا راستا موازی که به بنادر ما در اقیانوس هم متصل می گردد یک خاتمهه و هاب نفتی در مکران و جاسک ایجاد خواهد نمود که علاوه بر پوشش دادن اهداف استراتژیک می تواند کمابیش محرک توسعه این منطقه نیز باشد.

میرزاده اضافه نمود: در سال های اخیر گاهی در مواقع بحران و شدت دریافت تنش های کلامی میان سیاست مداران و رؤسای کشورها، بعضی از کارشناسان و مسوولان کشور طرح بستن تنگه هرمز و ایجاد محدودیت در رفت وآمد را مطرح می کردند؛ هرچند طرح این موضوع می تواند اهرم فشاری برغرب و متحدان منطقه ای آن باشد اما از آنجایی که هر اقدامی برای بستن و ایجاد محدودیت در تنگه هرمز، این گذرگاه مالی و نفتی را برای همه کشورها از جمله ایران ناامن می نماید، اما با کاهش وابستگی ایران به تنگه چنین تهدیداتی اثرگذاری بیشتری خواهد داشت.

وی با بیان اینکه تحریم امروز یک فرصت برای خودکفایی ملی با فکر جوان ایرانی است، یادآور شد: برای رسیدن به خودکفایی ملی و توسعه پایدار به ویژه در طرح های اقتصاد محور باید از نیروی جوان متخصص دانشگاهی و جوانان بومی و آینده ساز به عنوان یک ظرفیت فعال و کارآمد در شکوفایی کشور استفاده گردد.

عضو هیات علمی دانشگاه هرمزگان، نیروی انسانی کارآمد و دارای ایده های خلاق را محافظ مالی داخلی دانست و اضافه نمود: امروز این جوانان دانشگاهی و علاقه مند به کشور هستند که می توانند با تمام توان وارد میدان شده و در فراوری محصولات راهبردی مورد احتیاج صنایع از جمله این طرح راهبردی در منطقه جاسک تحریم ها را بی اثر نمایند.

میرزاده یادآورشد: اگر نگاه مسوولان به سمت نخبگان و سرمایه های انسانی داخل کشور باشد فرایند خودکفایی ایران در عرصه صنعت و فناوری توسعه می یاد و اقتصاد ملی نیز در برابر تهدیدها، مقاوم تر می گردد.

ارتقای سطح معیشت و کرامت مردم منطقه مکران یک ضرورت است

معاون هماهنگی امورعمرانی استانداری هرمزگان دراین باره معتقد است: تاثیرات این طرح راهبردی ملی و بین المللی است و نظام مدیریتی و اجرایی استان هرمزگان در آمادگی کامل برای پشتیبانی از این ابرطرح واقع شده است.

رضا مدرس بعد از شروع عملیات احداث خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک و خاتمهه صادراتی در منطقه مکران در نشستی با مدیران ارشد وزارت نفت در تهران از اقدام های انجام شده در زمینه اجرای این طرح بزرگ نفتی و کوشش های مدیران و مجریان این طرح قدردانی کرد و بر ضرورت ارتقای سطح معیشت و کرامت مردم منطقه مکران تاکید قرارداد.

وی بیان داشت: همزمان با وقوع تحولات اساسی و بی سابقه عمرانی و مالی، تقویت زیرساخت ها و بهبود شاخص های رفاهی از جمله شاخص آموزش از ضرورت های توسعه متوازن و پایدار در منطقه مکران است.

معاون هماهنگی امورعمرانی استانداری هرمزگان در این رابطه خواهان اقدام جدی و سریع در زمینه تربیت نیروی انسانی بومی برای نقش آفرینی در فعالیت های مالی منطقه ساحلی مکران شد.

طرح گوره به جاسک 60 درصد پیشرفت دارد

مجری طرح انتقال نفت گوره به جاسک نیز در این رابطه گفت: تا به امروز 650 کیلومتر لوله آماده سازی شده و کار با 60 درصد پیشرفت و با حدود 150پیمانکار در تمامی استان های درگیر این طرح درحال انجام است.

بهنام غفاری در گفت وگو با خبرنگاران اضافه نمود: درحال حاضر در بخش مخازن ذخیره سازی خاتمهه جاسک، بخش هایی از ورق ها ساخته شده و از حدود یک ماه پیش نیز عملیات جوشکاری مخازن شروع شده است.

وی ادامه داد: این طرح شامل بخش های تامین یک هزار کیلومتر لوله سازگار با نفت ترش، احداث خط لوله 42 اینچ انتقال نفت خام از تلمبه خانه گوره به خاتمهه جاسک به طول تقریبی یک هزار کیلومتر، احداث پنج تلمبه خانه، احداث سه ایستگاه دریافت و ارسال توپک و ترمینال خاتمهی است.

مجری طرح انتقال نفت گوره به جاسک، یکی از فرصت های مهم در بی اثر کردن تحریم ها به بومی سازی محصولات مهم مورد احتیاج در شرکت فولاد اکسین اصفهان اشاره نمود و ادامه داد: افزون بر 95 درصد خدمات، تجهیزات و کالاهای این طرح نیز ایرانی است.

غفاری گفت: طرح بزرگ نفتی احداث خط لوله گوره به جاسک و خاتمهه صادراتی نفت خام در این منطقه جزو اولویت های وزارت نفت است و تمامی پیمانکاران و مشاوران این طرح ملی و راهبردی ایرانی هستند و بخش عمده تجهیزات و کالاهای مورد احتیاج نیز توسط سازندگان شرکت های داخلی تامین می گردد.

نگاهی به اهمیت خط لوله گوره به جاسک

طرح انتقال نفت خام از گوره به جاسک با ظرفیت یک میلیون بشکه در روز، شامل احداث خط لوله 42 اینچ به طول تقریبی یک هزار کیلومتر، پنج تلمبه خانه، 20 مخزن 500 هزار بشکه ای به ظرفیت کل 10 میلیون بشکه و تأسیسات دریایی برای صادرات نفت خام است که به گفته تورج دهقانی، مدیرعامل شرکت متن، پیش بینی می گردد تا خاتمه سال 1399 به بهره برداری رسیده و امکان صادرات اولین محموله نفت خام ایران از شرق تنگه فراهم می گردد.

مبداء خط لوله انتقال نفت خام گوره به جاسک منطقه گوره از توابع شهرستان گناوه استان بوشهر است که پس از عبور از استان های بوشهر، فارس و هرمزگان از 60 کیلومتری غرب شهر جاسک به ترمینال و تأسیسات دریایی صادرات و واردات که احداث آن برنامه ریزی شده است، متصل می گردد.

در ایجاد زنجیره فراوری لوله NACE، تبدیل تختال به ورق و سپس لوله که برای نخستین بار رخ داده است، شرکت فولاد مبارکه اصفهان، شرکت فولاد اکسین خوزستان، لوله سازی اهواز و ایران آروین، لوله سازی ماهشهر و لوله سازی صفا فعالیت می نمایند.

در این طرح حلقه اول توسط شرکت فولاد مبارکه فراوری می گردد و در حلقه دوم ورق مورد احتیاج توسط شرکت فولاد اکسین فراوری و سپس لوله سازان داخلی این ورق های تختال را تبدیل به لوله می نمایند.

شهرستان جاسک در شرق استان هرمزگان بواسطه دسترسی مستقیم به دریای عمان و آب های آزاد دارای اهمیت فراوانی بوده که امروز به کانون توسعه ای مکران تبدیل شده است.

سواحل مکران در محدوده آب های ساحلی و اقیانوسی دریای عمان از ایستگاه های مهم و اصلی تجارت، اقتصاد و گردشگری ایران واقع شده است و فرصتی ویژه برای جذب سرمایه گذاران و توسعه و عمران شهرستان های جاسک، سیریک و میناب در شرق استان هرمزگان محسوب می گردد.

براساس آمار سال 95 (آخرین سرشماری جمعیتی کشور)، 20 درصد از جمعیت استان هرمزگان در 3 شهرستان میناب، جاسک و سیریک در حوزه طرح توسعه سواحل مکران قرار دارند.