فلسفه ما را به آینده می برد و امکانات آتی را به ما نشان می دهد - بانیما

کریم مجتهدی چهره ماندگار فلسفه در این نشست گفت: من متخصص فلسفه اسلامی نیستم و کتاب آقای پورحسن را هم متأسفانه مطالعه ننموده ام، اما این را می دانم که فارابی یک چهره تاریخی است و از آنجائی که من متخصص فلسفه غرب هستم، می دانم که در غرب با اسم فارابی و ابن سینا همه آشنا هستند. یعنی می خواهم بگویم فارابی یک چهره گمنام نیست، ولی متاسفأنه ما متوجه ارثیه خود نیستیم و فاجعه هم همین است. افرادی که قبل از فارابی بودند و افرادی که بعد از فارابی آمده اند، همگی فلاسفه بزرگ آینده انسان هستند و این ما هستیم که جزء گذشته ایم. فلسفه، آتی است و این را خیلی ها نمی فهمند. فلسفه ما را نسبت به آینده بیدار می نماید و برخلاف تصور اغلب افراد، ما را به گذشته نمی برد بلکه به آینده می برد و امکانات آتی را به ما نشان می دهد.

وی اضافه کرد: فلسفه در تعلیمات نقش اصلی دارد و ما از طریق آن می توانیم خود را بشناسیم. فلسفه جبران کمبودها است. فیلسوفان واقعی، دانشجویانی هستند که به تحصیل ادامه می دهند و هیچ وقت تحصیلشان تمام نمی گردد. بنده در دانشگاه سوربن، پیرمردهایی را می دیدم که سر کلاس فلسفه می نشستند. خلاصه اینکه فیلسوف ها را دست کم نگیرید چون تنها راه اعتلای فرهنگی، اهمیت به فیلسوف ها است. فلسفه اگر درست تدریس گردد، شاهکار می نماید ولی متأسفانه در اغلب موارد اینگونه نیست. عده ای فکر می نمایند فلسفه یک رشته تحصیلی مصرفی نیست ولی کار مهمتری که فلسفه می نماید، این است که معین مصرف می نماید.

این استاد بازنشسته دانشگاه تهران ادامه داد: در زندگینامه فلاسفه یکی از چیزهایی که برای من خیلی اهمیت دارد، مسافرت های آنان است چون سفرهای فیلسوفان به نوعی مجاهدت و ریاضت است. این موضوع در سفرهای فارابی وقتی که به بغداد و حلب می رود هم دیده می گردد. فارابی در این راه هایی که می رفته تفکرات عمیقی پیدا نموده است و در واقع فارابی آنچه که در آن تحول پیدا نموده را خواسته به ریشه هایش برگرداند. من برای فارابی احترام بسیاری قائلم و حتی می توانم بگویم از ابن سینا هم برای او بیشتر احترام قائلم. چون شخص بسیار باوقاری است که از جان و دل خدمت نموده است.

مجتهدی در سرانجام گفت: ارثیه یونانی که فارابی دنبال آن رفته است چند چهره دارد. تفکیک بحث وجود و ماهیت در اندیشه یونانی خیلی معین نیست. کاری که فارابی می نماید، این است که وجود و ماهیت را از یکدیگر تفکیک و از آن برای اثبات خدا استفاده می نماید.