روزه داری برای افرادی با مسائل خاص - بانیما

روزه داری برای افرادی با مسائل خاص

نویسنده:زهرا شکوری-علی اکبر حق ویسی-پروین خواجات

کارشناسان معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی قم

در ماه مبارک رمضان، رژیم غذایی افراد نسبت به قبل خیلی تغییر نداشته و در صورت امکان باید ساده بوده و طوری تنظیم شود که بر روی وزن تاثیر زیادی نداشته باشد، البته اگر فرد دچار اضافه وزن می باشد، ماه رمضان فرصت مناسبی است تا وزن به حالت طبیعی برشود.

با توجه به ساعات طولانی ناشتا بودن، باید غذاهایی را مصرف کنیم که به کندی هضم می شوند، مثل غذاهای حاوی فیبر زیاد، غذاهای دیرهضم معمولا (8)ساعت در دستگاه گوارش می مانند در حالی که غذاهای سریع الهضم فقط (3 تا 4)ساعت در معده باقی می مانند.

غذاهای دیرهضم شامل:

حبوبات و غلات مثل جو، گندم، جو دو سر، لوبیا، عدس، آرد، برنج با پوست و غیره (که کربوهیدرات های پیچیده نامیده می شوند).

غذاهای سریع الهضم شامل:

غذاهایی که حاوی قند، آرد سفید و غیره هستند (که به این گروه کربوهیدرات های تصفیه شده یا ساده گفته می شود).

غذاهای حاوی فیبر شامل:

غذاهای حاوی سبوس، گندم سبوس دار، غلات و حبوبات، سبزی ها مانند لوبیایی سبز، نخود، ذرت، اسفناج، برگ چغندر، میوه های با پوست، میوه خشک شده مثل برگه زرد آلو، انجیر، آلوخشک، بادام و غیره. غذاهای مصرفی باید متنوع بوده و در حالت تعادل با یکدیگر باشند و از همه گروه های غذایی مثل میوه ها، سبزی ها، گوشت، مرغ، ماهی، نان، حبوبات و محصولات لبنی در رژیم غذایی وجود داشته باشد. شرایط روزه داری برای افراد با مسائل خاص

سوء هاضمه و نفخ

این مشکل در بسیاری از افراد در ماه مبارک رمضان بروز می نماید که به دلایل مختلفی ایجاد می شود و در زیر به چند مورد اشاره می کنیم:

*خوردن حجم زیادی غذا و پرخوری به ویژه در زمان افطار که باعث اتاع بیش از حد معده می شود.

*خوردن آب زیاد و نوشابه های گازدار بین غذا

*مصرف غذاهای تند و پرادویه

*مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ شده

*مصرف غذاهای نفاخ مثل حبوبات، کلم، تخم مرغ و ...

*حرف زدن زیاد هنگام مصرف غذا، چون باعث ورود هوا به معده می شود.

برای درمان یا پیشگیری از سوء هاضمه به نکات زیر توجه کنید:

*اجتناب از پرخوری

*مصرف آب میوه، آب و مایعات در طول روز و خودداری از آشامیدن آب نیم ساعت قبل و یک ساعت بعد از غذا

*اجتناب از مصرف غذاهای سرخ کردنی

ضعف (افت فشار خون)

افزایش تعریق، ضعف، خستگی، کم شدن انرژی، سرگیجه به خصوص هنگام برخاستن، ظاهر رنگ پریده و ... از علائم افت فشار خون می باشند که بیشتر هنگام بعد از ظهر اتفاق می افتد. ضعف و افت فشار به علل زیر ممکن است بروز کند:

*کاهش مصرف مایعات در طول روز

*کاهش مصرف نمک

*مصرف بیش از حد مواد غذایی کاهش دهنده فشار خون مانند: سیر، پیاز خام، موز، هندوانه، خیار و ...

برای پیشگیری از بروز ضعف در بدن به نکات زیر توجه کنید:

*اجتناب از رفتن به مکان های گرم که باعث تعریق می شود.

*افزایش مصرف نمک مایعات

افت فشار خون باید با سنجش فشار خون در هنگام بروز علائم تایید شود. افراد دارای فشار خون بالا ممکن است در طول ماه رمضان نیاز به تنظیم مجدد داروهای خود به وسیله پزشک داشته باشند.

سردرد

به دلیل عدم استفاده از کافئین و تنباکو، انجام کارزیاد در طول روز، کم خوابی و گرسنگی که معمولا در طول روز بیشتر شده و در انتهای روز بدتر می شود، بروز می نماید. سردرد وقتی با افت فشار خون همراه شود، می تواند منجر به سردرد شدید و حالت تهوع قبل از افطار شود. برای درمان این مشکل، در طول یک یا

دو هفته قبل از آغاز رمضان، به تدریج مصرف کافئین و تنباکو را کم و بعد قطع کنید، چای سبز و بدون کافئین ممکن است جایگزین خوبی باشد. بعلاوه برنامه خود در طول ماه رمضان را طوری تنظیم کنید که خواب کافی داشته باشید.

کاهش قند خون در افراد غیردیابتی

ضعف، سرگیجه، خستگی، کاهش تمرکز، تعریق زیاد (عرق سرد)، احساس لرز، عدم توانایی برای فعالیت های فیزیکی، سردرد و تپش قلب از علائم کاهش قندخون می باشند. خوردن اندازه زیاد قند مثل کربوهیدرات های تصفیه شده مخصوصا در هنگام سحر، باعث فراوری اندازه زیادی انسولین به وسیله بدن شده و باعث افت قندخون در ساعات روزه داری می شود.

روش های درمان عبارتند از:

*منظم کردن وعده های غذایی به صورت افطار، شام و سحری که به خصوص وعده سحری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

*محدود کردن مصرف نوشیدنی ها و غذاهای حاوی قند ساده به خصوص در وعده سحری

توجه: افراد دیابتی ممکن است به تنظیم مجدد داروهای خود در ماه رمضان نیاز داشته باشند و باید با پزشک خود مشورت نمایند.

انقباضات عضلانی

به دلیل مصرف ناکافی غذاهای حاوی کلسیم، پتاسیم و منیزیم در افراد رخ می دهد. با خوردن غذاهای غنی از مواد معدنی مانند میوه ها و سبزی ها، محصولات لبنی، گوشت و خرما می توان از انقباضات عضلانی جلوگیری کرد.

زخم معده، سوزش سردل، التهاب معده

افزایش سطح اسید در معده خالی در ماه رمضان، باعث تشدید مسائل فوق می شود. احساس سوزش در ناحیه معده و زیردنده ها ظاهر شده و می تواند به طرف حلق توسعه یابد. غذاهای تند، قهوه و کوکاکولا این حالت را بدتر می نمایند. درمان های طبی برای کنترل سطح اسید در معده وجود دارد و افراد مبتلا قبل از روزه گرفتن باید با پزشک خود مشورت نمایند.

سنگ کلیه

سنگ کلیه ممکن است در افرادی که آب کم می نوشند ایجاد شود. بنابراین مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از تشکیل سنگ ضروری می باشد.

درد مفاصل

در طول ماه مبارک رمضان که نمازهای بیشتری خوانده می شود. فشار روی مفاصل زانو افزایش می یابد. در افراد مسن و یا افراد دچار التهاب مفاصل این مساله باعث درد، سفتی، تورم و احساس ناراحتی می شود. کاهش وزن (که ماه مبارک رمضان فرصت مناسبی برای این امر است) باعث می شود که زانوها مجبور به تحمل وزن بالا نباشند. ورزش دادن و نرمش اندام تحتانی قبل از ماه رمضان، باعث می شود مفاصل به تحمل فشار اضافی وارد شده به آنها عادت نمایند.

منبع:دنیای سلامت تعداد 48

منبع: راسخون