نگاهی به آموزش آنلاین اپلیکیشن ها

به گزارش بانیما، شیوع ویروس کرونا سبک زندگی مردم را دستخوش تغییراتی نموده و مانند نظریه فرگشت انسان ها در حال تکامل در یک سری از مسیرهای زندگی خود هستند. هیچ کس به درستی نمی داند کرونا چگونه شروع شد اما همه می دانیم که احتمالا بشریت پس از آن مانند قبل نخواهد بود و تفاوت هایی بسیاری پیدا خواهد نمود و مساله آموزش هم قطعا یکی از این موضوعات است؛ مساله ای که امروزه به صورت مجازی برقرار می گردد و اپلیکیشن های موبایلی یکی از بسترهای اصلی آن شده اند. با انتشار گزارش کافه بازار، می توان نگاه دقیق تری به اپلیکیشن های موجود در مارکت های اندرویدی نظیر بازار در حوزه آموزش داشت و درباره آینده و نقش آنها، با دقت بیشتری صحبت کرد.

در خصوص تغییراتی که کرونا در دنیا به وجود آورد، همین بس که تقریبا مبحث سینما به کلی دگرگون شد و اگر تا دیروز شرکتی مساله ای به نام دورکاری را نمی پذیرفت و یا اگر افرادی نسبت به خرید آنلاین شک و شبهه داشتند، بسیاری از آنها در این ایام با این موارد آشنا شدند. قرنطینه خانگی بار دیگر قدرت اینترنت و فضای مجازی را به رخ کشید و نشان داد انسان ها در تنهایی هم الزاما تنها نیستند. بشریت یاد گرفت که آموزش در این دوران الزاما نباید فیزیکی باشد و انسان می تواند کلاس های درسی را به شکلی فراگیر برگزار کند و با اپلیکیشن ها و برنامه های مختلف، به صورت آنلاین خودش را آموزش دهد. از آشپزی گرفته تا موسیقی و زبان انگلیسی و دروس مدرسه و حتی علوم تخصصی تر، همه و همه به صورت آنلاین در دسترس بودند و شاید تا به امروز نادیده گرفته می شدند ولی در این روزها بیشتر دیده شدند.

بسیاری از سایت های معتبر دنیا نیز کلاس ها و دوره های آموزشی خود را در روزهای اول شیوع ویروس کرونا در دنیا رایگان ساختند تا این مفهوم را بیشتر به مخاطبین بشناسانند. در ایران نیز مردم قرنطینه به دنبال آموزش هایی به زبان مادری خود بودند و بسیاری از آنها اپلیکیشن های آموزشی را در بازار پیدا کردند؛ اپلیکیشن هایی که پیش از همه گیری این ویروس نیز در بازار حرف های زیادی برای گفتن داشتند و مساله آموزش را در یک صفحه چند اینچی موبایل به خانه مردم آورده بودند. بازار حالا تبدیل به مرجع دانلود اپلیکیشن های آموزشی برای مردم دور افتاده از یادگیری شده بود و می توانست همراه آنها در این زمینه باشد.

آموزش آنلاین، راهی ارزان تر برای ارتقای زندگی مردم

اگر به قبل از همه گیری این ویروس بنگریم، با مسائل مالی که چند سالی می گردد بیشتر از همواره گریبانگیر مردم ایران شده روبرو می شویم؛ مسائلی که باعث شده سبد خرید خانوارها روز به روز کوچکتر گردد. هزینه کلاس های آموزشی مازاد از مدرسه و دانشگاه در این شرایط، برای بسیاری از مردم هزینه های سنگینی شده بود و یادگیری ارزان تر یکی از راه هایی بود که می توانست مرهمی روی این زخم مالی باشد. بهترین راه آموزش ارزان تر هم در یک جمله خلاصه می گردد: آموزش مجازی به جای آموزش حضوری.

آموزش درست و بدون افت کیفیت که بتواند قیمت مناسب تری داشته باشد تنها در گروی آموزش مجازی خواهد بود و بسیاری از موسسه های معتبر کشور و اساتید به نام نیز به همین موضوع روی آوردند. توسعه دهندگان اپلیکیشن های اندرویدی نیز از این موضوع عقب نمانده و برنامه های آموزشی متعددی را در قالب اپلیکیشن های متنوع به مردم عرضه کردند تا هم مردم را به آگاهی برسانند و همکاری نمایند در هزینه های خانوارها صرفه جویی انجام گردد.

کیفیت از کمیت مهم تر است

گزارش سال 98 کافه بازار نشان می دهد که توسعه دهندگان علاقه بسیاری به فراوری محصولات آموزشی داشتند به طوریکه تا انتها سال گذشته بیش از 109 هزار برنامه در دسترس کاربران این مارکت اندرویدی بوده و بیشترین سهم آن متعلق به دسته برنامه های آموزشی است. مساله ای که شاید این شبهه را به وجود بیاورد که این بازار اشباع شده است. نبی الله ساسانی پور مدیرعامل اپلیکیشن دهکده زبان در تبادل نظر با دیجیاتو اما تاکید دارد که بازار آموزش زبان بسیار عظیم است و هنوز جای زیادی برای بازیگران جدید در آن وجود دارد.

هرچند از آنسو با وجود این حجم از محصولات آموزشی، خریداران این دسته رتبه اول را بین خریداران محصولات ندارند. در این حالت باید اذعان داشت با وجود اینکه محصولات آموزشی در بازار بیشتر از همه است اما خریداران کم (نسبت به آمار محصول) نشان می دهد که یک جای کار مشکل دارد و آن احتمالا عدم توجه به کیفیت است. ساسانی پور در این رابطه به دیجیاتو می گوید: هزینه کپی پیست کردن نرم افزارهای ایرانی و خارجی مشابه پیرامون آموزش زبان، هزینه خاصی ندارد. آنها دنبال یک میلیون تومان پول هستند و با کپی پیست کاری و ساختن برنامه های بی کیفیت، یک پول اندک به جیب می زنند و تمام.

با اینکه سهم امتیازات بالای کاربران بازار در گروه آموزش کم نیست ولی از آن سو نباید از امتیازهای پایینی که این بخش دیده می گردد هم غافل ماند. امتیازهای پایینی که نشات گرفته از همین برنامه های کپی شده هستند. میانگین امتیاز برنامه های آموزشی در بازار 4.25 است که نسبت به سایر برنامه ها رتبه چندان بالایی نیست و تقریبا در انتهای جدول امتیازات کاربران جای دارد. با نگاهی به برنامه های آموزشی می توان فهمید که بسیاری از امتیازهای بالای کاربران نصیب برنامه های خارجی آموزش زبان شده و فقدان یک برنامه بومی آموزشی در این حیطه کاملا حس می گردد. این موضوع می تواند مهر تاییدی بر احتمال کیفیت نداشتن کافی برنامه ها که پیش تر از آن صحبت شد، باشد.

چرا فقط آموزش زبان؟

ساسانی پور باور دارد که کیفیت آموزش از بستر مجازی فقط به متد و معلم نیست و طراحی اپلیکیشن ها به شدت مهم است. او می گوید که دیتا و محتوای لازم برای فراوری یک برنامه آموزشی زبان به وفور در اینترنت یافت می گردد و راه اندازی یک برنامه و یا حتی بازی آموزش زبان، بسیار راحت تر از حوزه های دیگر است.

با نگاهی دقیق تر به بخش آموزش بازار می توان پی به این نکته برد که بیشتر توسعه دهندگان روی محصولات آموزشی چون زبان انگلیسی تمرکز نموده اند و البته اخیرا با توجه به پراهمیت شدن مساله بورس، آموزش های آشنایی با بورس نیز در جرگه پرطرفدارهای بخش آموزشی قرار گرفته که احتمالا یک فرایند مقطعی است. اما ترند محصولات آموزشی در بازار بر پایه آموزش زبان و مکالمه می چرخد؛ موضوعی که بسیار مهم است اما می توان گفت بازار آن بازیگران زیادی دارد و توسعه دهندگان از ساخت برنامه های آموزشی دیگر غفلت نموده اند. هر چند علی شهدوست مدیرعامل اپلیکیشن زبان بیاموز باور دارد که حوزه آموزش زبان هنوز بازیگران اول و دوم خود را نشناخته است. او در تبادل نظر با دیجیاتو در اینباره می گوید: برخلاف سایر حوزه ها که با نام بردن اسم حوزه، اسامی چند بازیگر اصلی آن در ذهن تداعی می شوند، هنوز در حوزه آموزش زبان این موضوع رخ نداده است.

به گفته شهدوست، سرمایه گذاری عظیمی روی اپلیکیشن های آموزش زبان صورت نگرفته و فرهنگ خرید فایل توسط مردم نیز به تازگی در سال های اخیر توسط کافه بازار و چند مجموعه دیگر جا افتاده؛ فرهنگی که هنوز مدت زمان زیادی لازم دارد تا کاملا جا بیفتد: در آن موقع می توان امیدوار بود که سرمایه های خوبی در این حوزه صورت بگیرد و درآمدزایی در آن رشد پیدا کند.

با اینکه نباید از اهمیت آموزش زبان غافل شد اما نکته ای که در بین انبوه برنامه های موجود پیرامون این حوزه وجود دارد فقدان برنامه های آموزشی زبان مناسب بچه ها و خردسالان است؛ یک رده سنی که بیشترین قدرت یادگیری را دارند و جدا از آموزش زبان، باید به دیگر آموزش های لازم برای آنها نیز توجه کرد. آموزش های بسیاری برای بچه ها و خردسالان وجود دارد که می توانند در کنار یادگیری یک یا چند زبان به آن جذب شوند، از آموزش دروس پایه گرفته تا مفاهیم تئوری موسیقی و کاردستی و مواردی از این دست که هم بازار ناب تری دارند و هم جای کار بسیاری. شهدوست در این باره می گوید: خردسالان عموما تبدیل به مشتریان بالقوه نمی شوند و تمرکز اصلی روی دانشجویانی است که می خواهند از ایران بفرایند که روز به روز هم تعدادشان بیشتر می گردد.

فقدان حضور ناشرین و مراکز معتبر آموزشی

نمودار دانلود برنامه های آموزشی نشان می دهد که مانند دنیا واقعی خودمان، کاربران در فصل تابستان کمتر به سراغ آموزش می فرایند و برعکس در فصول امتحانی بیشترین سراغ را از برنامه های آموزشی می گیرند. این موضوع نشان می دهد که آموزش دروس دانشگاهی و مدارس از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در کمال تعجب عظیمترین مراکز آموزشی و ناشرین کتب آموزشی این حیطه در بازار اپلیکیشن ها هیچ جایگاهی ندارند.

مراکز آموزشی زبان و ناشرین این حوزه نیز با وجود کثرت برنامه های آموزشی زبان در این حیطه نقش فعالی ندارند؛ موضوعی که شهدوست دلیل آن را چنین بیان می نماید: آنها با اینکه نگاه کمتر سنتی به مقوله دارند ولی ترجیح می دهند که سودهای کلان تری به وسیله کلاس های فیزیکی دریافت نمایند. یک آکادمی زبان برای یک ترم سیصد هزار تومان هزینه می گیرد در حالی که دریافت چنین هزینه ای از کاربر اپلیکیشن تقریبا شدنی نیست.

آموزش دروس مدارس در قالب اپلیکیشن های آموزشی و آموزش کتب زبان در همین بستر می تواند موضوعی بسیار جدی باشد که ناشرین عظیم کتاب ها و کلاس های آموزشی هنوز از آن غفلت نموده اند و بازار کتاب های فیزیکی و برقراری آزمون های سراسری حضوری و برپایی کلاس های فیزیکی را به این اپلیکیشن ها ترجیح داده اند؛ در حالی یک اپلیکیشن جامع و یا حتی ارائه یک سوپراپ می تواند درآمدزایی به مراتب بیشتری از بازار کتاب برای آنها به همراه داشته باشد و بسیاری از هزینه های جانبی مانند کاغذ و صفحه بندی و... را حذف یا کمتر کند.

همانطور که مجموعه های عظیمی مانند رزتا استون و دولینگو در زمینه آموزش زبان توانستند گوی سبقت را از ناشرین فیزیکی این کتاب ها بربایند و خیلی زود تبدیل به غول هایی در این حوزه شوند؛ ناشرین داخلی و مراکز آموزشی مهم زبان در سراسر کشور می توانند با ورود به موقع در این حوزه آموزشی تبدیل به برندهایی بسیار معتبر و بومی در زمینه آموزش زبان شوند. در کنار آموزش زبان آنها نباید از دیگر دروس و علوم غافل بمانند و از ارائه سی دی های آموزشی که عمر آنها عملا سر رسیده بگذرند و وارد فضای اپلیکیشن ها بشوند و یک درآمدزایی خوب برای خودشان دست و پا نمایند که هزینه ساخت و عرضه آن نیز به مراتب کمتر باشد. شهدوست درباره این هزینه ها بیشتر به دیجیاتو شرح می دهد:

علی شهدوست

هزینه طراحی و نگهداری یک اپلیکیشن مانند هزینه چند شعبه کلاس فیزیکی خواهد بود و برخلاف تصور همگان، هزینه چندان کمی نیست. یکی از دلایل عدم حضور این ناشرین و کلاس های آموزشی در این بازار هم همین است؛ آنها دانش این کار را ندارند و هزینه های آن را نسبت به درآمد کم می بینند؛ اگرچه درآمد از اپلیکیشن شاید به نظر کمتر از آکادمی ها بیاید ولی نسبت به هزینه اش، مبلغ قابل توجهی است که این مراکز از آن غافل مانده اند. اساسا توسعه دهندگان نیز سعی می نمایند ارقام درآمدی خود در این حوزه را افشا ننمایند تا شاخک های این موسسات با سرمایه های عظیم را تیز ننمایند.

به گفته شهدوست، در ایام شیوع ویروس کرونا که این مراکز تعطیل شدند، وسوسه بیشتری برای برقراری یک اپلیکیشن آنلاین از سوی آنها دیده شده و تماس هایی برای همکاری نیز از سوی مراکز عظیم انجام شده، اما در نهایت او باور دارد که این مراکز و ناشرین آموزشی، دیدگاه لازم برای کسب درآمد از اپلیکیشن را هنوز ندارند و باور دارند که خریداران این محصولات در مارکت، به مقدار کافی نیستند.

خریداران کم نیستند

همانطور که مدیرعامل زبان بیاموز گفت، شاید تا چند وقت پیش تصور اینکه مردم برای خرید فایل هزینه نمایند مساله چندان قابل هضمی نبود؛ چالشی که کتابخوان های آنلاین و VODها نیز با آن سر و کار دارند و توانسته اند طی چندین سال فرهنگ خرید فایل به جای یک جسم فیزیکی را در مردم ایران جاری سازند. خود کافه بازار نیز بیشتر از این مجموعه ها کوشش نموده تا فرهنگ خرید فایل را در مردم تقویت کند و در این زمینه نیز پیروز عمل نموده چرا که تنها در سال گذشته بیش از 189 میلیارد تومان درآمدزایی برای توسعه دهندگان به همراه داشته است.

آمار کافه بازار نشان می دهد که بخش برنامه های آموزشی کمترین محتوای رایگان را در اختیار کاربران قرار می دهد و توسعه دهندگان برای محصولات آموزشی خود ارزش زیادی قائل هستند. این موضوع نیز در آنسوی ماجرا یعنی از سمت کاربران نیز با استقبال ضمنی روبرو شده و کاربران نیز به خرید محتوای آموزشی با کیفیت علاقه مند هستند و آمار بیش از سه میلیون خریدار برنامه ها در بین کاربران این مارکت اندروید ایرانی نشان می دهد که بازار داغی فراهم است تا در آن محصول با کیفیت عرضه گردد.

با توجه به اطلاعات نمودار فوق می توان گفت تمرکز کم روی حوزه آموزش با وجود جامعه خریداران خوب نیز تضمین پیروزیت مضاعفی در این زمینه برای فراورینمایندگان برنامه های آموزشی با کیفیت خواهد بود.

یک برنامه آموزشی با کیفیت

از قدیم گفته اند عالم بی عمل به چه ماند؛ اپلیکیشن های آموزشی نیز باید به این موضوع توجه نمایند که صرفا آموزش یک سری نکات کلیدی به صورت تیتروار و یا حتی در یک محیط سمعی و بصری جذاب با استفاده از انیمیشن های متعدد و... موضوعی نیست که به تنهایی در مبحث آموزش کفایت کند. ایجاد تمرین و دریافت امتحانات متعدد و برقراری یک حس تعاملی بین برنامه و کاربر از جمله مواردی است که می تواند این حلقه مفقوده را جبران کند.

هرچند نبی الله ساسانی پور مدیرعامل اپلیکیشن دهکده زبان باور دارد که اپلیکیشن ها در نهایت نقش مکمل آموزشی را ایفا می نمایند و نمی توانند جای یک کلاس فیزیکی را بگیرند: باید بدانیم که کلاس فیزیکی و تعامل رو در رو با معلم بسیار کاربردی تر است و برای آموزش مفید است.

همگی می دانیم موضوع آموزش یک موضوع کیفی است و توسعه دهندگان این محصولات باید به کیفیت محصول نهایی خود اهمیت ویژه ای بدهند. یک کلاس آموزشی چه در حالت فیزیکی و چه در حالت آنلاین، اگر ویژگی های سرگرم نماینده ای در خود نداشته باشد عملا بازی را باخته است. استفاده از مقولاتی چون گیمیفیکیشن در آموزش که به وسیله گوشی های لمسی بسیار می تواند کاربردی باشد، از جمله مواردی است که می تواند مبحث آموزش را با جذابیت خاصی همراه سازد و آن را از یک نکته خسته نماینده به یک فرایند جالب تبدیل سازد. این قبیل برنامه ها با انجام اقدامات خلاقانه می توانند در بخش دانلود برنامه های آموزش برنامه بازار به پیروزیت برسند و مردم را از نعمت یادگیری در ایام قرنطینه نیز بهره مند سازند.

منبع : دیجیاتو